Periodontoloji(Diş Eti Hastalıkları)
Periodontoloji, dişlerinizi çevreleyen sert(kökü saran sement dokusu ve kemik) ve yumuşak(diş eti ve diş-kemik bağlantısını sağlayan periodontal ligament) yapısını, bu dokularda oluşan hastalıkları ve tedavilerini inceleyen diş hekimliği dalıdır.
Dişler içerisinde bulundukları kemiğe direkt olarak bağlanmaz.Dişler ve kemik arasında liflerden oluşan, dişler üzerine gelen kuvvetin yumuşatılarak çene kemiğine iletilmesini sağlayan periodontal ligament olarak adlandırdığımız doku bulunur.periodontal ligament ve kemiğin üzeri de diş eti ile kaplıdır. İşte tüm bu dokular periodontal dokular olarak isimlendirilir ve periodontolojinin kapsamına girer.
Sağlıklı Diş Eti ve Periodontal Dokular
Sağlıklı dişetleri soluk pembe renklidir, sıkı kıvamlı ve mattır. Fırçalama sırasında kanamaz.
Diş Eti Hastalıkları
Dişeti hastalıkları kronik bakteriyel enfeksiyonlardır. Çok ileri aşamalara gelmedikleri sürece ağrı yapmazlar.Dişeti hastalıkları ciddiye alınması gereken enfeksiyonlar olup,çok uzun yıllar herhangi bir belirti vermeden ilerleyebilir ve tedavi edilmezse, çürük olmayan sağlıklı dişlerin bile periodontal doku kaybı sebebiyle desteğini kaybedip sallanarak düşmesine sebep olabilir.
Dişeti hastalıkları, bakteri plağının dişetinde enflamasyona neden olmasıyla başlar. Bu aşama gingivitis olarak adlandırılır. Dişetlerinde şişlik, kızarıklık,fırçalarken kanama, kötü ağız kokusu hastanın belli başlı şikayetleridir. Bu aşamada dişetlerinde iltihap vardır ancak iltihap henüz dişi destekleyen kemiğe ulaşmamıştır.
Gingivitiste
- Diş etlerinde fırçalarken kanama vardır.
- Diş etleri kızarık ve şiştir.
- Diş etlerinin yüzeyi parlak ve konturları bozulmuştur..
- Ağrı yoktur.
Dişeti hastalığı bu aşamadayken tedavi edilmezse,bir sonraki aşama periodontitistir. Peiodontitiste artık iltihap periodontal ligament ve dişi destekleyen kemiğe geçmiştir. Diş ile dişeti arasındaki sağlıklıyken var olan dişeti oluğu, iltihap sebebiyle derinleşerek periodontal cebe dönüşür. Oluşan bu cep bakterilerin üremesi için uygun ortam oluşturarak hastalığın ilerlemesini kolaylaştırır.
Periodontitiste
- Dişetlerinde fırçalarken veya spontan kanama oluşur.
- Dişetleri kızarık ve şiştir.
- Dişetleri parlak ve konturları bozuktur.
- Ağız kokusu ve ağızda kötü tat mevcuttur.
- Hastalık ilerledikçe dişeti çekilmeleri ortaya çıkar ve bunun sonucunda dişin hassas olan kök yüzeyi açığa çıktığı için dişler sıcağa ve soğuğa hassaslaşır.
- Dişeti hastalığı tedavi edilmedikçe ilerlemeye devam eder. Dişler sallanmaya başlar giderek birbirinden uzaklaşır.
Periodontitiste
- Dişetlerinde fırçalarken veya spontan kanama oluşur.
- Dişetleri kızarık ve şiştir.
- Dişetleri parlak ve konturları bozuktur.
- Ağız kokusu ve ağızda kötü tat mevcuttur.
- Hastalık ilerledikçe dişeti çekilmeleri ortaya çıkar ve bunun sonucunda dişin hassas olan kök yüzeyi açığa çıktığı için dişler sıcağa ve soğuğa hassaslaşır.
- Dişeti hastalığı tedavi edilmedikçe ilerlemeye devam eder. Dişler sallanmaya başlar giderek birbirinden uzaklaşır.
EĞER HALA TEDAVİ GERÇEKLEŞTİRİLMEZSE DİŞLERİNİZİ KAYBEDEBİLİRSİNİZ.
Diş Eti Hastalıklarının Tedavisi
Gingivitis safhasında tedavi dişler üzerindeki tartar(diş taşı) ve bakteri plağının temizlenmesini kapsar. Plak ve tartar ortamdan uzaklaştırıldığında, hastalığa sebep olan bakteriler de uzaklaştırılmış olur. Bu tedavi genellikle hastalık belirtilerinin ve iltihabın ortadan kalkması ve dişetinin tekrar diş yüzeyine yapışması için yeterli olur. Ayrıca bu aşamada hastaya da ağız hijyeninin korunması ve bakteri plağının kontrolü konusunda büyük rol düşmektedir.
Hastalık artık periodontitis safhasına ulaşmışsa, periodontal cep varlığı da söz konusudur ve amaç ceplerdeki diştaşlarını temizlemek ve düzgün bir kök yüzeyi oluşturarak cebin ortadan kalkmasını sağlamaktır.tedavi sonrası hastalar kontrol altında tutulmalı, oluşursa diştaşı ve plağın ortadan kaldırılması gereklidir. Ayrıca periodontitis tedavisinde bazı cerrahi operayonları içeren tedaviler de mevcuttur. Tedavi sonrası sağlığın idame edilebilmesi için, kişinin ağız bakım işlemlerini çok dikkatli bir şekilde sürdürmesi gerekir.
Diş Eti Hastalıklarının Sebepleri
Dişeti hastalıklarının oluşmasında en önemli etken bakteri plağıdır. Tükrükteki kalsiyum tuzları, plak vasıtasıyla dişlere tutunarak diştaşını oluşturur.bakteri plağı yoksa kalsiyum tuzları dişe tutunamaz yani diştaşı oluşamaz.
Bakteri Plağının Oluşumunda:
- Yanlış ve yetersiz fırçalama
- Diş ipi ve ağız çalkalama suları gibi yardımcı ağız bakım materyallerinin kullanılmaması
- düzenli kontrollerin yapılmaması büyük rol oynar.
Ayrıca, genetik etkenler, sistemik hastalıklar, ilaç kullanımı, hamilelik, stres, dengesiz beslenme ve sigara kullanımı da dişeti hastalığına yatkınlık oluşturan etmenlerdir.
Dişeti Hastalıklarından Korunmak Mümkün müdür?
Dişeti hastalığından korunmada en önemli görev kişinin kendisine düşmektedir. Ana etken bakteri plağı olduğundan, düzenli ağız bakımıyla plağın uzaklaştırılması şarttır. Bunun yanı sıra düzenli dişhekimi kontrolleri de önemlidir. Fırçalama ile plağın tamamen temizlenmesi mümkün olmayabilir, bu durumda diş taşları oluşur. Diş hekimi kontrolleri ile oluşacak sorunlar erken dönemde teşhis edilir ve önlenir.